Woordenboek
A
Aandelen
Gewone aandelen vertegenwoordigen een gedeelte van het eigendom van een onderneming of beleggingsfonds. Aandelen zijn risicovoller naar mate de invloed van marktkrachten op de onderneming groter is.
Aankoopkosten
De aankoopkosten zijn de kosten die men betaalt bij de aankoop van een fonds. Let op: bij Nederlandse beursgenoteerde beleggingsfondsen wordt een deel van de aankoopkosten verwerkt in de koers door een afwijking van de intrinsieke waarde.
AEX-index
De AEX-index is de bekendste index van de Amsterdamse beurs. De graadmeter bestaat uit de 25 meest verhandelde aandelen op de Amsterdam Exchanges.
AMX-index
De AMX-index is het zusje van de AEX-index. De AMX-index bestaat uit de 25 meest verhandelde aandelen na de AEX-aandelen van de Amsterdamse beurs.
Appreciatie
Een appreciatie is de waardestijgingvan de ene munt ten opzichte van een andere. Een beweging in een wisselkoers resulteert erin dat men met een bepaalde munt meer van een andere geldeenheid kan kopen, de eerste munt is dus geäpprecieerd.
Assetcategorieën
Assetcategorieën zijn brede beleggingscategorieën die verschillende niveaus van risico en rendement bieden zoals aandelen, obligaties en kas. Aandelen hebben het grootste potentieel als het gaat om rendement, maar dit gaat gepaard met een relatief hoog risico.
Assetverdeling
De assetverdeling of asset mix is de beslissing hoe het vermogen wordt gespreid over de verschillende financiële asset categorieën (aandelen, obligaties en kas) en tastbare asset categorieën (vastgoed, commodities, metalen en verzamelobjecten).
Terug naar boven
B
Basispunt
Een basispunt is een honderdste van een procent (0.01%). Basispunten worden gebruikt om veranderingen in rentes uit te drukken. Een stijging van de rente van 6,25% naar 6,75% betekent een stijging van 50 basispunten.
Bearmarkt
Een langdurig pessimistisch gestemde markt, gekenmerkt door dalende koersen.
Bedrijfsobligatie
Een bedrijfsobligatie is een obligatie die uitgegeven wordt door een onderneming om de bedrijfsactiviteiten te financieren. De hoofdsom wordt terugbetaald wanneer de obligatie afloopt. Daarnaast keert een obligatie tijdens zijn looptijd regelmatig rente uit.
Beta
De beta is een maatstaf voor de gevoeligheid van een fonds voor bewegingen van de markt en is een risicomaatstaf. De beta van de markt is per definitie 1. Een beta van 1.10 betekent dat een fonds het gemiddeld 10% beter doet dan de markt.
Biedkoers
De biedkoers is de koers waartegen een fondsaanbieder bereid is aandelen van een beleggingsfonds terug te kopen.
Blue chips
Blue chips zijn aandelen van grote, bekende ondernemingen met een gerespecteerd management en een hoge kredietwaardigheid. In Nederland vind je veel blue chips in de AEX-index.
Bullmarkt
Een langdurig optimistisch gestemde markt, gekenmerkt door stijgende koersen.
Terug naar boven
C
CAPM
CAPM, het Capital Asset Pricing Model, is een wiskundig model dat gebruikt kan worden als hulp bij het vinden van een juiste prijs voor een effect. In het model staat de relatie tussen risico en verwacht rendement centraal.
Cashdividend
Dividend uitgekeerd in contanten.
Commissie
Commissie is de vergoeding die betaald wordt aan de commissionair, ook wel broker genoemd, bij de aan- of verkoop van effecten. In Nederland treden banken vaak ook op als commissionair. De vergoeding kan varieren afhankelijk van de grootte van de order.
Terug naar boven
D
DAX
De Deutsche Aktienindex (DAX) is een index die bestaat uit de 30 grootste Duitse ondernemingen genoteerd aan de beurs van Frankfurt. Deze index verving in 1987 de Börsen Zeitung Index.
Delta
Delta is een optieterm die aangeeft hoeveel aandelen er nodig zijn om het prijsrisico van een optie te dekken. Als een calloptie een delta heeft van 5, dan zal de stijging van waarde van de optie gelijk zijn aan de stijging van 5 aandelen van de onderliggende waarde.
Depreciatie
Een depreciatie is de waardedaling van de ene munt ten opzichte van een andere. Een beweging in een wisselkoers resulteert erin dat men met een bepaalde munt minder van een andere geldeenheid kan kopen, de eerste munt is dus gedeprecieerd.
Derivaat
Een derivaat, ook wel afgeleid product, is een algemene benaming voor vermogenstitels waarvan de koers is gebaseerd op een andere, onderliggende belegging. Voorbeelden van derivaten zijn futures, warrants, swaps en opties.
Devaluatie
De devaluatie van een munt is de daling van de waarde van een munteenheid die een vaste wisselkoers kende. Een devaluatie is vaak het resultaat van een beslissing van de overheid.
Dividend
Een dividend is een contante winstuitkering die door een fonds of bedrijf gedaan worden aan de aandeelhouder.
Dividendrendement
Het dividendrendement wordt berekend door het dividend te delen door de huidige aandelenkoers en de uitkomst met 100 te vermenigvuldigen. Als een fonds bijvoorbeeld een dividend van 0,25 euro uitkeert en de koers is 4 euro, dan is het dividendrendement 6,25%.
Dow Jones Industrial Average
De in 1896 begonnen Dow Jones Industrial Average is een index die bestaat uit 30 grote, liquide ondernemingen die worden verhandeld op de New York Stock Exchange (NYSE). De aandelen in de index worden gekozen door Dow Jones en de Wall Street Journal.
Duration
Duration is de (gewogen) gemiddelde looptijd van een obligatie. De duration is ook een maatstaf voor het effect dat een renteverandering heeft op de koers van een obligatie of portefeuille van obligaties. Duration wordt gemeten in jaren.
Terug naar boven
E
Emerging market
Een opkomende markt (emerging market) is een financiële markt van een ontwikkelingsland. Een belegging in een opkomende markt wordt vaak gezien als risicovol vanwege (potentiële) politieke problemen, economische instabiliteit, een kort track record en illiquiditeit.
Energie
Gedeelte van de portefeuille dat wordt belegd in ondernemingen actief op gebieden als olie en gas, zoals Royal Dutch Shell.
Euribor
Rentetarief dat kredietwaardige banken elkaar in rekening brengen voor bedragen die luiden in euro's. Euribor heeft sinds de komst van de euro de rol van de Aibor overgenomen in Nederland.
Euronext
Euronext is de combinatie van de beurzen van Amsterdam (Amsterdam Exchanges), Brussel (Brussels Exchanges) en Parijs (Paris Bourse).
Ex-dividend
Ex-dividend refereert aan een aandeel dat genoteerd is zonder dividend. Het dividend van een aandeel dat na de ex-dividenddatum wordt gekocht, wordt uitgekeerd aan de verkopende partij.
Terug naar boven
F
Farmacie & Gezondheid
Gedeelte van de portefeuille dat wordt belegd in ondernemingen actief op het gebied van farmacie, medische apparatuur en farmaceutische groothandel.
Federal Funds Rate
De Federal Funds Rate is de meest genoemde rentestand van de VS. Deze rente wordt bepaald door het FOMC, het beleidsbepalend orgaan van de Fed en geeft weer hoeveel Amerikaanse banken in rekening brengen om Federal Funds aan elkaar te lenen.
Federal Open Market Committee (FOMC)
The FOMC is het beleidsbepalend orgaan van het Amerikaanse stelsel van centrale banken. De FOMC bestaat uit de zeven leden van the Board of Governors en vijf van de twaalf Reserve Bank voorzitters.
FT 30
De FT 30, ook bekend als de FTSE Ordinary Share Index, werd in 1935 gelanceerd en is gebaseerd op de koeren van de 30 topbedrijven uit het VK. De index bestaat uit blue chips.
FTSE
De FTSE, spreek uit als 'Foetsie', is genoemd naar de Financial Times (FT) en de London Stock Exchange (LSE); de gezamelijke eigenaren van deze indices. De FTSE Index familie herbergt vele indices waaronder de FTSE 100, 200, and techMARK, maar meestal wordt de naam FTSE gebruikt voor de FTSE 100. Dit is een aandelenindex gebaseerd op de 100 grootste Britse ondernemingen. Andere FTSE indices zijn de 350 en de All-Share.
FTSE 100
De FTSE 100, begonnen in 1984, is een index die bestaat uit de 100 grootste ondernemingen qua marktkapitalisatie van de LSE. De FTSE 100 heeft de FT 30 vervangen als meest gebruikte index op de beurs van Londen.
FTSE 250
De FTSE 250, begonnen in 1992, is de index van de 250 grootste ondernemingen van de Londense beurs qua marktkapitalisatie direct na de FTSE 100.
FTSE 350
De FTSE 350-index is een combinatie van de FTSE 100 en de FTSE 250.
FTSE All Share Index
De FTSE All Share-index bestaat uit de 900 grootste ondernemingen van de London Stock Exchange.
Terug naar boven
H
Hang Seng
De Hang Seng is de index met de 33 grootste aandelen op de aandelenmarkt van Hongkong.
Hedge
Een hedge wordt gebruikt om bepaalde risico’s af te dekken. Men kan bijvoorbeeld een aandelenpakket afdekken op koersdalingen met putopties van dezelfde onderliggende waarde. De constructie die men hiervoor nodig heeft, heet een hedge.
Terug naar boven
I
Index
Een index is een verzameling effecten die zo is samengesteld dat ze een bepaald gedeelte van de markt representeert. Veel genoemde indices zijn de Dow Jones Industrial Average, de S&P 500 en de AEX-index. Veel fondsen kiezen ervoor om hun prestaties te evalueren aan de hand van een index (de benchmark).
Index fonds
Een indexfonds is een fonds dat zo nauwkeurig mogelijk een bepaalde index volgt met als doel om hetzelfde rendement als deze index te behalen. De fondsmanager bestudeert de samenstelling van de index en veranderingen daarin nauwkeurig om de portefeuille van zijn fonds een zo goed mogelijke afspiegeling te laten zijn van de index.
Terug naar boven
J
Junk bond
Een junk bond is een obligatie die een hoge rentevergoeding biedt vanwege de hoge kans dat de uitgevende instelling niet aan haar verplichtingen kan voldoen. Junk bonds worden tegenwoordig ook high yield-obligaties genoemd en zijn geschikt voor beleggers die een hoger risico willen nemen.
Terug naar boven
K
Koerswinst
Een koerswinst is de winst gemaakt op de verkoop van een belegging zoals bijvoorbeeld een beleggingsfonds. Het verlies op de verkoop wordt een koersverlies genoemd.
Koerswinstverhouding
De koerswinstverhouding (K/W of P/E) is een kengetal die wordt berekend door de aandelenkoers te delen door de winst per aandeel. Samen met de P/CF en de P/B is dit een veelgebruikte waarderingsmaatstaf voor aandelen.
Terug naar boven
L
Laatkoers
De laatkoers is de prijs waartegen een belegger aandelen in een beleggingsfonds kan kopen.
Leading indicators
Leading indicators zijn reeksen van economische cijfers waarvan gebleken is dat veranderingen een voorspellende waarde hebben voor de gang van zaken in de rest van de economie. Voorbeelden van leading indicators zijn het aantal werkuren in een week, prijzen van ruwe en intermediaire goederen, en de uitgegeven bouwvergunningen. Vooral in de VS wordt naar publicatie van leading indicators uitgekeken.
Liquiditeit
De liquiditeit geeft weer hoe makkelijk het is om een aandeel of ander effect te kopen of verkopen zonder een grote invloed te hebben op de koersvorming.
London Interbank Offered Rate (LIBOR)
LIBOR (London Interbank Offered Rate) is de rente die de grootste en meest kredietwaardige internationale banken elkaar in Londen in rekening brengen als ze aan elkaar lenen.
London Stock Exchange (LSE)
Gestart in 1973 door de combinatie van zes regionale beurzen van Groot Britannië en Ierland, is de London Stock Exchange (LSE) één van de grootste beurzen ter wereld. Bekendste index op de LSE is de FTSE 100.
Terug naar boven
M
Market timing
Market timing is een beleggingsstrategie waarbij beleggers switchen tussen verschillende effecten of in en uit de markt stappen in de hoop te profiteren van verschillende economische of technische veranderingen waarvan zij verwachten dat die invloed zullen hebben op de markt.
Maturity
Maturity is de datum waarop de hoofdsom van een vastrentende belegging, zoals een obligatie, zal worden terugbetaald. De maturity, oftewel de afloopdatum, van een vijfjaarsobligatie die is uitgegeven op 1 november 2015 is 1 november 2020.
Terug naar boven
N
NASDAQ
NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotations) wordt meestal gebruikt om te refereren aan de NASDAQ US national stockmarket, die in 1971 werd opgericht. De NASDAQ is qua grootte de tweede beurs van de VS en is 's werelds oudste elektroniche beurs.
New York Stock Exchange (NYSE)
Op Wall Street in New York is de New York Stock Exchange (NYSE) de oudste en grootste aandelenbeurs van de VS. De S&P 500 en de Dow Jones Industrial Average zijn de belangrijkste indices die het koersverloop op de NYSE weergeven.
Terug naar boven
O
Obligatie
Een obligatie is een instrument om vreemd vermogen aan te trekken en wordt uitgegeven door de overheid of een bedrijf. Gedurende het leven van een obligatie, ontvangt de obligatiehouder reguliere rentebetalingen gebaseerd op de couponrente.
Terug naar boven
P
Pennystocks
Een pennystock is een meestal volatiel aandeel van een risicovol bedrijf met een lage marktkapitalisatie. De koers van een pennystock bedraagt vaak niet meer dan enkele tientallen centen.
Preferente aandelen
Preferente aandelen zijn vormen van eigen vermogen die een vooraf vastgesteld dividend uitkeren, terwijl het dividend op gewone aandelen varieert en soms zelfs nihil is. Preferente aandelen kennen vaak geen stemrecht.
Prospectus
Een prospectus is een formele verklaring van een fonds, die wordt uitgegeven voordat de aandelen worden aangeboden aan het publiek. In deze verklaring zet het fonds zijn doelstelling, de kosten en andere feiten die de belegger moet weten om een geïnformeerd besluit te nemen.
Terug naar boven
Q
Geen begrippen
Terug naar boven
R
Rendement
Het rendement geeft weer hoe de waarde van een belegging is gegroeid (of gedaald) over een bepaalde periode. Beleggers vergelijken de rendementen van fondsen om de prestaties van vergelijkbare fondsen tegen elkaar af te zetten.
Rentetermijnstructuur
De yield curve, of rentetermijnstructuur, is een grafiek die het verband weergeeft tussen de looptijd van een vastrentende belegging enerzijds en de daarop te ontvangen marktrente anderzijds.
Risicopremie
Het geëiste rendement op een belegging of investering minus de risicovrije rente (de rente die de meest kredietwaardige partners elkaar in rekening brengen). De risicopremie geeft dus weer welke vergoeding wordt gevraagd voor het lopen van risico op een belegging. Wordt veel gebruikt bij de analyse van obligaties.
Terug naar boven
S
S&P 500
De S&P 500 is een index die bestaat uit 500 grote en meestal kredietwaardige ondernemingen uit de VS.
Securities and Exchange Commission (SEC)
Deze Amerikaanse toezichthouder werd opgericht in 1934 en moet beleggers beschermen tegen malafide praktijken op de effectenmarkten zodat deze markten op een goede wijze functioneren. De SEC maakt regels waaraan alle ondernemingen die in de VS effecten aanbieden, moeten voldoen.
Short
"Short" zitten (Shortgaan) betekent dat men een effect heeft verkocht zonder dat men het in bezit had. Een individu of een fonds kan bijvoorbeeld een aandeel verkopen welke hij niet in portefeuille heeft. Hij zal dan in de toekomst alsnog dat aandeel moeten kopen om aan een koersdaling te kunnen verdienen. Tegen die tijd is hopelijk de koers gedaald. Het verschil kan deze persoon of fonds dan zelf incasseren.
Splitsing
Een stock split of splitsing vindt plaats wanneer een onderneming het aantal uitstaande aandelen verhoogt, zonder de eigendomsverhoudingen te wijzigen. De koers van een aandeel wordt lager, waardoor ook kleinere beleggers de eerder hooggeprijsde aandelen kunnen kopen. Een aandeel dat bijvoorbeeld 250 euro kost, kan worden gesplitst in 10 aandelen die dan ieder 25 euro noteren. Een split kan zowel bij een gewoon aandeel als bij een beleggingsfonds plaatsvinden. In het laatste geval zal de belegger meer aandelen van een beleggingsfonds in bezit krijgen die dezelfde waarde vertegenwoordigen als voor de splitsing.
Spread
De bied-laat spread van een fonds is het verschil tussen de biedprijs en de laatprijs. De biedprijs is de koers waartegen een fonds bereid is zijn aandelen in te kopen. De laatprijs is de koers waartegen het fonds aandelen uitgeeft.
Terug naar boven
T
Totaal rendement
De total return of (totaal) rendement is de procentuele totale opbrengst op een belegging over een bepaalde periode en bestaat uit de som van koerswinst en uitgekeerde dividenden. De total return moet niet worden verward met het dividendrendement.
Tracker
Trackers of ETF's zijn geen traditionele beleggingsfondsen; ze combineren aspecten van beleggingsfondsen met indices en bieden van beiden de voordelen. Men zou ETF's indexaandelen kunnen noemen.
Terug naar boven
U
Terug naar boven
V
Vastrentend fonds
Een vastrentend fonds is een fonds dat belegt in effecten die op een reguliere basis vaste inkomsten genereren, meestal obligaties, geldmarktinstrumenten of preferente aandelen.
Volatiliteit
Volatiliteit is de geobserveerde mate van beweeglijkheid in de koers van een effect. De standaarddeviatie is de meest gebruikte maatstaf om volatiliteit te meten. Volatiliteit en standaarddeviatie worden gebruikt als indicatie van het risico van een belegging.
Terug naar boven
W
Winst per aandeel
De Winst per Aandeel (WPA) of Earnings per Share (EPS) is de totale winst van een onderneming gedeeld door het aantal uitstaande aandelen. De WPA geeft de winstgevendheid van een onderneming weer, gezien door de ogen van een aandeelhouder.
Terug naar boven
X
Geen begrippen
Terug naar boven
Y
Yield
Yield is het uitbetaalde inkomen uit een belegging uitgedrukt als een percentage. De uitbetaalde inkomsten kunnen bestaan uit dividend of rente. In het geval van een uitgekeerd dividend, wordt er ook gesproken van dividendrendement.
Yield curve
De yield curve, of rentetermijnstructuur, is een grafiek die het verband weergeeft tussen de looptijd van een vastrentende belegging enerzijds en de daarop te ontvangen marktrente anderzijds.
Terug naar boven
Z
Zero coupon-obligatie
Een zero coupon-obligatie is een obligatie die wordt uitgegeven tegen een koers die ver onder het uiteindelijke aflossingsbedrag ligt doordat de obligatie geen couponnen (rente) uitbetaalt tijdens zijn looptijd.
Terug naar boven